Veel Scoutinggroepen zijn in hun eigen gemeente actief betrokken bij de Dodenherdenking op 4 mei en de viering van Bevrijdingsdag op 5 mei. De ondersteuning van Scouting varieert per gemeente, maar wordt altijd zeer gewaardeerd. Vaak gaat dit om ondersteuning van de organisatie van de plechtigheden en de festiviteiten. Maar er is meer mogelijk. Zo is het mogelijk om met je Scoutinggroep een vrijheidsmaaltijd te organiseren in je gemeente.
Wat is een vrijheidsmaaltijd?
In heel Nederland worden op 5 mei Vrijheidsmaaltijden georganiseerd. Klein, groot, met lokale lekkernijen of culinaire hoogstandjes. De maaltijden zijn er in alle vormen en maten. De kern van de Vrijheidsmaaltijd is een bijzondere ontmoeting aan de eettafel, waarbij de gasten over historische en maatschappelijke thema’s als vrijheid en onvrijheid spreken: thema’s waar je niet dagelijks bij stilstaat en waar je bij uitstek op Bevrijdingsdag aandacht aan kan geven. Ook als Scoutinggroep kun je een Vrijheidsmaaltijd organiseren. Het doet er daarbij niet in de eerste plaats om of dit ontbijt bestaat uit zelfgesmeerde broodjes of een driegangendiner met luxe producten. Het gaat namelijk om het creëren van een bijzondere ontmoeting aan de eettafel, dat kan zowel in klein als groot gezelschap.
Vrijheidsmaaltijden door Scouting
Als Scoutinggroep ben je gewend om een evenement als een gezamenlijk ontbijt met tientallen of zelfs meer deelnemers te organiseren. Er zijn dan ook al een paar Scoutinggroepen die een Vrijheidsmaaltijd organiseren. Hoe mooi zou het zijn als er in meer gemeentes Scoutinggroepen zijn die dit initiatief volgen en ook een Vrijheidsmaaltijd organiseren. Ja kan dit doen met de stafleden van je groep, maar je kan het natuurlijk ook als een mooie en leerzame Exploreractiviteit neerzetten.
Waar moet je aan denken?
Een Vrijheidsmaaltijd is niet moeilijk om te organiseren, zeker als een aantal belangrijke zaken vooraf goed worden geregeld. Hieronder staan een aantal punten voor een Vrijheidsmaaltijd die je hierbij kunnen helpen.
- Locatie – Natuurlijk kun je een maaltijd organiseren bij je eigen Scoutinggebouw, maar misschien is er een locatie in de buurt die ook geschikt is, bijvoorbeeld omdat er tijdens de oorlog juist daar iets is gebeurd.
- Wanneer - De vrijheidsmaaltijden worden alleen op 5 mei gehouden.
- Een verhaal om te vertellen – Tijdens een vrijheidsmaaltijd wordt een verhaal verteld over de vrijheid. Dit kan een historisch verhaal zijn, bijvoorbeeld over een Scout in de regio die in de oorlog iets bijzonders gedaan heeft of een actueel verhaal over vrijheid. Bij de pagina's over Scouting in de oorlog kun je naar verhalen over Scouting en scouts in de oorlog zoeken die bij jou in de buurt hebben plaatsgevonden.
- Gastspreker - Je hoeft dit verhaal niet persé zelf te vertellen, je kan ook iemand uitnodigen om het verhaal te vertellen.
- Programma – De vrijheidsmaaltijd gaat uiteindelijk over het gesprek en de verbinding. Je kan dus naast een spreker ook een programma maken om het gesprek te bevorderen. Denk aan gesprekkaartjes, stellingen, dilemma’s of spelletjes.
- Gasten – Een maaltijd zonder gasten is natuurlijk niets. Probeer de maaltijd toegankelijk te maken voor iedereen, nodig mensen uit en kijk daarbij ook eens verder dan alleen de ouders. Misschien zijn er vluchtelingen of andere culturen die je kan uitnodigen om op die manier nieuwe ontmoetingen te laten ontstaan. Kijk ook hoeveel ruimte en budget je hebt om te bepalen hoeveel gasten je kan uitnodigen.
- Financiën – Heb je als Scoutinggroep budget voor het organiseren van een vrijheidsmaaltijd, ga je sponsoren zoeken of ga je een kleine bijdrage vragen aan de gasten om het geheel kostendekkend te maken?
- Ondersteuning gemeente - Het Nationaal Comité 4 en 5 mei heeft alle gemeenten geïnformeerd over de vrijheidsmaaltijden. Een aanvraag voor subsidie of andere ondersteuning is dus kansrijk.
- Vrijheidsmaaltijd aanmelden bij Nationaal Comité 4 en 5 mei - Als je voor 31 maart je vrijheidsmaaltijd aanmeldt bij het Nationaal Comité 4 en 5 mei, dan ontvang je voor het opgegeven aantal deelnemers een pakket met onder andere een glas en menukaart per persoon en aankleding en middelen om het gesprek op gang te brengen.
- En wat eten we dan – Bij een maaltijd moet natuurlijk ook wel wat te eten zijn. Je kan het heel simpel houden met bijvoorbeeld wat broodjes en soep. Maar je kan het ook groter aanpakken en een warme maaltijd organiseren.
- Communicatie – Naast het bereiken van de potentiële gasten kun je ook een persberichtje sturen naar de lokale kranten om het initiatief ook breder te communiceren.
Ondersteuning, meer informatie en aanmelden
Als je met je groep een vrijheidsmaaltijd wil organiseren in je gemeente, dan kun je ondersteuning krijgen van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Op de site van het Comité vind je meer informatie zoals voorbeelden van draaiboeken en promotiemateriaal: https://www.4en5mei.nl/herdenken-en-vieren/vieren/vrijheidsmaaltijden Via deze site kun je de Vrijheidsmaaltijd ook aanmelden.
Het Nationaal Comité 4 en 5 mei kan jullie ook adviseren als je vragen hebt. Je kan je vragen ook stellen aan het team Vrijheid in Herdenken van Scouting Nederland. Mail naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Je kan dit document ook downloaden vanaf onze servicepagina.