Als team krijgen we vaak de vraag hoe je als Scoutinggroep of als groep Scouts je moet gedragen tijdens de herdenking en of er een draaiboek is van de Nationale Herdenking op de Dam. Dat draaiboek is er wel, maar is totaal niet toepasbaar op een lokale herdenking en de rol van je Scouts daarin. Het gevolg is dat iedere groep een eigen invulling eraan geeft en het soms onduidelijk is voor je Scouts wat er precies van ze wordt verwacht. Wij kunnen die onduidelijkheid helaas niet wegnemen, mede omdat ieder lokaal comité 4 en 5 mei een eigen invulling geeft aan de protocollen.
Om toch een richting te geven, zijn er een aantal handreikingen:
Representatief
Van de Scouts bij de Nationale Herdenking op de Dam wordt verwacht dat ze representatief zijn voor Scouting Nederland. Dat betekent een correct uniform en een verzorgd uiterlijk. Dit gaat wat verder dan je van je Scouts mag verwachten bij de lokale Herdenking. Bedenk wel dat je Scouts tijdens Dodenherdenking extra in de belangstelling staan. De aanwezigheid van Scouting bij Dodenherdenking wordt over het algemeen gewaardeerd, maar dan wel doordat je Scouts zich waardig gedragen. Dat kan eenvoudig door ze vooraf te instrueren, maar je kunt ze ook inhoudelijk voorbereiden zodat ze weten waarom ze zich waardig moeten gedragen. Op deze site vind je daarvoor diverse mogelijkheden.
Afstemming met comité
Lokale herdenkingen worden georganiseerd door een lokaal comité. Soms is dat de oranjevereniging.
Ook als je alleen deelneemt aan de Herdenking en geen actieve rol hebt, is het altijd goed om je aanwezigheid als groep vooraf af te stemmen met het comité. Dat geeft duidelijkheid en zorgt ervoor dat er rekening met je wordt gehouden zodat je bijdraagt aan het ordentelijk verloop van de Herdenking.
Scoutfit
De Scoutfit is een uniform en dat zegt het dus al: het zorgt ervoor dat alle leden uniform gekleed zijn. De Scouts die deelnemen aan de Nationale Herdenking op de Dam moeten zich strikt houden aan de officiële regels voor de Scoutfit. Zo mogen alleen de officiële badges en tekens op de bloes, mogen ze geen jas over hun Scoutfit aan en is de Scoutingbroek verplicht. Dit gaat voor een lokale herdenking wat ver. Het is niet nodig om voor dit ene moment je Scouts hun kampbadges en dergelijke van hun bloes te laten halen en iedereen een broek te laten aanschaffen. Je kunt wel naar uniformiteit streven door allemaal dezelfde kleur (spijker-)broek te laten dragen. Een jas hoeft ook geen probleem te zijn, maar leg uit dat een felle kleur of vrolijke print niet past bij de sobere omstandigheid.
Meelopen in de herdenkingstocht
Vaak is er een herdenkingstocht naar de locatie van de twee minuten stilte. Het lokale comité zal daar een volgorde van lopers voor hebben opgesteld. De burgemeester en wethouders en hun gezinnen, veteranen, nabestaanden, overlevers van kampen, verzetsstrijders, de fanfare… Om als Scoutinggroep herkenbaar te zijn en niet verspreid tussen het meelopend publiek te belanden, is het goed om het comité te laten weten dat je met je Scouts meeloopt in de tocht en dat je een officiële plek voorstelt.
Wel of niet salueren tijdens twee minuten stilte?
Iedere Scoutinggroep gaat anders om met het salueren tijdens de twee minuten. Hier is geen richtlijn voor te geven. Militairen salueren tijdens de twee minuten stilte als eerbetoon aan hun gevallen kameraden. Het salueren onder militairen (zelfs als ze vijanden van elkaar zijn) is gemeengoed en geeft hun onderlinge band en respect aan. Voor Scouts is dat anders. Vroeger groetten Scouts elkaar als ze elkaar buiten Scouting op straat tegenkwamen, als herkenning. Nu gebeurt dat niet meer. De Scouts op de Dam salueren tijdens de twee minuten stilte niet. Ze staan met hun armen recht langs het lichaam.
Hoofddeksel op of af?
Het hoofddeksel is geen officieel onderdeel meer van de Scoutfit. Voor de Scouts die een hoofddeksel dragen is het advies om deze tijdens de twee minuten stilte af te doen.
Bloemen leggen
Het lokale comité 4 en 5 mei zal een volgorde hebben bepaald voor het leggen van kransen en bloemen. Als groep kun je ook een krans, bloemstuk of bloemen leggen. Daarbij kun je ervoor kiezen om alle Scouts een bloem te laten leggen, of als groep één bloemstuk te leggen. Het comité zal het prettig vinden als je vooraf kenbaar maakt wat je wilt, zodat je meegenomen kan worden in de volgorde. Dat voorkomt dat je onverwachts het protocol doorbreekt of vertraagt (als alle Scouts een bloem leggen). Er zijn ook particulieren die bloemen willen leggen. Door vooraf bij het comité je bedoelingen door te geven, voorkom je dat je tussen deze mensen in komt. Het is ‘mooier’ als je dit als officiële organisatie kunt doen.